Tapecer la crisis con Cataluña II

Y bono, esta selmana foi'l partíu de lliga Real Madrid-Fútbol Club Barcelona. Y más qu'ello, el choque ente les dos sensibilidaes. Per un llau la catalanista y per otru la españolista.

Dicen que los catalanes, al facer una senyera (que ye la bandera catalana) colos tiffos nel campu al empiezu del partíu, que politizaron l'eventu. Pa nun politizar ta La Roja, supongo, que cuando gana la xente que se viste colos colores d'esa bandera nun politicen, solo politiza la bandera catalana o vasca.

Pero, gracies a les hemeroteques, pue vese esti video:

Digan, ¿y esto nun ye política tampoco?




Na pulsión ente Madrid y Cataluña teo que dicir que, como asturianu, voi más con Cataluña. Sí teo que dicir que toi más coles clases trabayadores que cola burguesía catalana, por supuesto; polo que, como too, al final ye una cuestión ente'l gran capital (qu'esi nun tien patria, anque mueva les banderes) y el pueblu trabayador, qu'esi ta sometíu. Pero eso sí, la identidá catalana ye la desprotexía frente a la española oficial; entós, por tema cultural en gran midida, sí me prestaría que Cataluña toviera'l so reconocimientu.

Dicho d'otru mou, Cataluña ye una nación, y cuido qu'eso tien que tener reconocimentu, ensin que cause -dientro del aparatu de creación d'opinión de la prensa/televisión reaccionaria estatal- más aquello.

Poro, ehí Cataluña ta como Asturies (si bien ellos tán meyor, tien más tradición y fuercia la ecuperación de lo propio). Pero nos medios esos yá tamién Asturies-ys escuez.

Pero nun se dan cuenta de nada, y nun faen por dase -claro ho, tampoco ye lo que-ys interesa nin polo/pa lo que tán-  pero ye qu'esa ye una diferencia ente Asturies y el restu del Estáu -con permisu de les partes de Llión y Zamora y Galicia-.

Y tamién que la reacción nel Estáu Español ye bramente montaraz. Tenemos la drecha más motaraz d'Europa (tanto que nos presta ser europeos) cola escepción igual d'algún país de pal leste.

Pero ehí ta l'asuntu, a LA RAZÓN nun-ys dan perres nin por poner andoya, que ye una palabra asturiana. Tal s'empapieyaran con ella, diba tase meyor y too.

Pues sí, Asturies tien ehí la so llingua, la so gastronomía. Pero tamién tien otros trazos, la so hestoria, les sos instituciones, los sos medios de producción, la so comunidá estable(cida), el so marcu xeográficu coles sos llendes...

Una nación, polo menos dende una perspectiva científica o marxista, si prefieren. Claro que sinon había que gastar por cuenta de promocionar la llingua perres en pagar a Césares Vidales y Jiménez Losantos de turnu; pero...

Asturies ye (o tien los ingredientes pa ser) una nación. Y ello nun ye tan grave. Nun ye pa s'escandalizar tampoco; hai bien d'exemplos d'estaos multinacionales. Ehí ta, dientro del nuesu entornu más inmediatu, el Reinu Xuníu, con Escocia, Gales, Inglaterra ya Irlanda del Norte. Bélxica tien trés comunidades, la flamenca, la valona y la xermana que conformen trés nacionalidaes bien definíes. Suíza ye una república confederal, ú cada cantón ye un mundu tamién...

¿Por qué l'estáu Español, inclusive con Portugal tamién, nun podía reconocer les naciones que lo formen? Ehí taben Cataluña y Asturies, ente otres.




Nel artículu de LA RAZÓN diz que gastar 32.000 € en sovenciones pal asturianu ye despilfarru pa estos tiempos de crisis. Pero toi en que nin ellos se lo creen. Y ye lo que tien la prensa reaccionaria, que tolo meten pol caleidoscopiu d'una supuesta "economicidá" na que too se mide dende una visión marxinalista o utilitarista. Pero cómo dicía, esti ye un estáu con una drecha montaraz. Y ello ye en parte porque  32.000 € pal fomentu d'una llingua minoritaria son un despilfarru, pero una partía de 57.000.000.000.000.000 pa la banca privada, y ensin pidir esplicaciones, ye una midida d'austeridá.




El tema la llingua ye dalgo mui golosu pa qu'heba un nacionalismu. Pero nun había qu'haber talo necesariamente. Ye posible la convivencia ente pueblos de delles llingües vernácules perfectamente. Claro que pa la reacción ye un problema. Y voi esplicalo.

A los señores qu'escaciplen con La Razón-ys la sopla que cuatro vieyos nuna braña metíos y toos analfabetos falen vascu, catalán, aragonés, gallegu, español o asturianu. En realidá, yá que deprendan a lleer l'español yá-ys esmolez. Pero bono. Una persona d'Asturies, Galicia, Euskal Herria o Cataluña sí ye más problemáticu que deprenda (o que s'alfabetiz) na so llingua vernácula. Sí, pue paecer la cosa más inocente del mundu, pero non, amiguinos, el mundu nun da vueltes a lo xo. El problema ye que si una persona tien dos llingües, la dominante y otra que vei espoxinando a seles, yá tien dos canales colos que s'informar (o colo que-y "programar") dende'l poder.

Dicho d'otru mou, la Reacción caltien medios, pero si apaecen canales en catalán, gallegu, vascu o asturianu yá-ys cuesta más llegar a tolos requexinos.

Y agora quién llea esto dirá "Pero home,. que más-ys da, tornan y, como hai perres, espublicen o radien". Sí, pero pasa otra cosa. Asturies tien 1.100.000 persones. Galicia 2.800.000. País Vascu 2.200.000. Cataluña 7.500.000. Pa eses cantidaes ye más difícil monopolizar la opinión pública. Esto ye, ye más difícil facer un grupu de prensa y comunicaciones independiente qu'atrope 46.000.000 millones de persones que un grupu ( o más d'ún) independientes qu'abarquen poblaciones de 2.000.000 de persones.

Y ehí apaecen los Reinos de Taifes -cola axuda inestimable de les cacicaes de turnu-. Pero ye por eso polo que les llingües minorizaes son un instrumentu de veradera llibertá d'opinión, son requexos ú'l poder llega peor, y que realmente ye pa nós, p'Asturies, tener la so identidá llingüística; colo que, pudiendo defender el devenir hestóricu qu'apurríu a esi país una llingua propia, ye tamién y más importante dende un puntu de vista ciudadanu'l caltenimientu de la llingua propia como un obleru de llibertá d'espresión.



*Sobre toes estes custiones, ta acabante espublizase'l trabayu del investigador Patrick Zimmerman "FAER ASTURIES" pola editorial Trabe, un trabayu de mui bona calidá, mui interesante y prestosu.