A favor de la Unidá llingüística y Contra'l Blaverisme!

Que l'Estáu Español ye dalgo plural y plurillingüe ye dalgo que tamos fartos dicir. Equí fálense más llingües que'l castellán/español; pero ye qu'amás ésti tamién tien les sos variantes.

¿Ye eso bono? ¿Ye malo? De mano, ye arriquecedor. Y ye la realidá. Colo que, dende un puntu de vista ciudadano o siquiera ecollingüista, hai que lo caltener.

¿Y cuáles son eses llingües? Ehí ta, por mor d'un procesu históricu, una serie de llingües, a saber: Gallegoportugués, asturllionés, castellán, vascu, aragonés, aranés (occitanu) y catalán. Y si contamos Ceuta y Melilla, árabe y beréber.

Nun ye cosa nuevo. Porque si vamos a la vecina Francia ehí hai bretón, francés, occitanu, catalán, provenzal, alemán, corsu (italianu), neerlandés y vascu.

Nel Reinu Xunío, amás d'inglés, francés (nes Anglonormandes), Gaélicu n'Irlanda del Norte y Escocia, y galés en Galés.

Si vamos camín d'Italia hai tamién muncha variedá, ente les llingües reconocíes tán el francés, l'alemán, y el catalán.

Conque diferentes estaos, munchas llingües y llingües que trespasen fronteres. Porque tamién nos mesmos estaos penínsulares: Portugal y España comparten gallegoportugués y asturllionés; Andorra y España catalán.

Por dalguna razón la mayoría de les llingües tienen una espansión xeográfica que nun coincide cola llinde política. Por exemplu, dixe que'l catalán trespasa la llinde española, y métese por Francia, por Andorra y incluso n'Italia.

Claro que too esto siempre va haber xente a la que-y moleste. Nun sé, quiciabes por chocante, por ignorancia o por mala intención, pero la variedá hai a quién-y asuste. Sobretoo cuando'l nuesu modelu ye un estáu centralista, ú'l progresu siempre s'entiende dende un puntu de vista marxinalista-lliberal; y como resultáu se tiende a "standarizar" too: Standarízase les infraestructures, la enseñanza, la sanidá, la educación, la producción.... Pero ye por una causa bona: Ye'l progresu imparable, eso de lo que los políticos falen: El crecimientu.

Y nesto, la idea del estáu-nación, y les autonomíes, que son el subproductu.

Conque falamos d'unidá llingüítica cumo nexo d'una comunidá definidida... Pero entendemos mal el conceptu. Polo menos dende'l mio puntu vista, claro.

Por dicir d'una manera: ¿Una llingua pa xustificar una autonomía (y con ello poder político ) o l'autonomía p'axudar a protexer una realidá llingüítica?

Pues na península ibérica somos el Circu de los Horrores. Equí tenemos un blaverisme inicial porque dalgunos valencianos dicen qu'ellos nun falen catalán.

Obviamente esto ye porque refuguen un nacionalismu catalán que, tamién dalgunes vegaes, vencéyase a la llingua. Pero a nada qu'ún arrañe nesi blaverisme va decatase qu'esi blaverisme ye parte d'otru nacionalismu al que se xunta un rexonalismu conservador.

Asina que nel problema tenemos yá trés pates: Lo puramente llingüítico, lo xeográfico y lo político/institucional/administrativo. Áh, y una sociedá detrás. Manipulable, non manipulable, de meyor o menor calidá, alienada, concienciada, despierta o dormida.

Agora, tamién p'Aragón, na franxa oriental tienen el so propiu blaverisme:  http://www.facao.com/.

Puff, a min ésti remembrame'l nuesu, l'asturianu, el de casa. 

Sí, lo que pensáis. La llingua mesopotámica. La llingua de transición que trescede. Que nun ye nin lo uno nin lo otro; nin siquiera tolo contrario. La llingua afalada por una señal televisiva dende Santiago...

Teo eso sí, que dicir que detrás d'esti blaverismu patrio nun hai una idea conservadora, nin siquiera "españolista". Ye lo orixinal qu'aportemos.

Bono, y falando del ámbetu gallegoportugués... Tendremos que falar del propiu isolacionismu gallegu. RAG+ILG nun ye igual a gallegoportugués. 

Colo que pueo volver al casu asturianu y dicir que'l nuesu blaverismu patriu-mesopotámico nun ye por separáse con Galicia, sinon con tol entornu de la Lusofonía. Anque d'eso por pena teo que dicir que naide nun s'enteró aínda.

Y finalmente, el de la llingua asturiana. El de la llingua llionesa. L'asturllionés. 

Ésti tovía más cafre. Ehí los políticos que lo afalanon acabanon echaos de la política non por conservadores, sinon por apoloxía del nazismu.

Teo que dicir tamién que los isolacionistes (esto ye, los que ponen llendes polítiques pa xebrar una llingua nel ámbitu alministrativu que-ys compete) dientro del mio entornu, los que más guapo lo faen son gallegos y asturianos de fala gallegoportuguesa. Ehí tolo menos (y nun ye casi nada) básase nuna custión ortográfica. En Llión davezu ye tola creación d'una llingua horrible. De lo qu'echan mano El Galano ou Méndez Ferrín ye dalgo bramente prestoso. Más que digno.

Y ello ye la pena.

¡Qué nun diba podese aprovechar de la lusofonía nel Eo-Navia! L'otru día un amigu de la zona comentábame que teníen más problemes nel enseñu que na parte asturiana. ¡Ai si aceptarán tolo que la Lusofonía-ys ufrez....! ¡Y los escritores! 

Pero pa ser bien xusto hai que falar de la xente valenciano, aragonés, gallego, eonaviego, y llionés que nun  engañen. Colo que nun lleven camín. Lo que sí ve a Catalanes, andorranos, alguereses, baleáricos, valencianos y aragoneses de fala catalán como mesma comunidá no llingüítico; a pesar de tar en comunidaes o países distintos. Lo mesmo pal gallegoportugués. Y cómo non, a los llioneses, que nun sólo a'rriquecen ellos aprovechando lo que-ys podamos ufrir sinon que nós mesmos nos arriquecemos colos sos aportes.